دستگاه جوش مقاومتی
دستگاه جوش مقاومتی یک نوع دستگاه جوش است که برای اتصال قطعات فلزی با استفاده از گرما و فشار از روش مقاومتی استفاده میشود. در این روش، دو قطعه فلزی که قرار است به یکدیگر جوش داده شوند، با قرار دادن آنها در میانه دو الکترود و اعمال جریان الکتریکی به آنها، مقاومت الکتریکی بین قطعات افزایش مییابد و در نتیجه گرما تولید میشود. این گرما باعث ذوب کردن نقاط مختلف قطعات میشود و پس از خنک شدن و جامد شدن، قطعات به یکدیگر جوش خورده و اتصال محکمی ایجاد میکنند.
دستگاه جوش مقاومتی به عنوان یک روش جوشکاری صنعتی استفاده میشود و به دلیل سرعت و کارایی بالا در اتصال قطعات مختلف فلزی، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار میگیرد.
قسمتهای مختلف دستگاه جوش
دستگاههای جوشکاری به طور کلی از قسمتهای مختلف تشکیل شدهاند که هر یک وظایف خاص خود را دارند و به تناسب نوع دستگاه و نوع جوشکاری ممکن است تفاوت داشته باشند. در زیر به برخی از قسمتهای معمولی یک دستگاه جوش اشاره میکنم:
- منبع تغذیه (Power Source): این قسمت مسئول تأمین توان الکتریکی برای ایجاد جریان و نوع جوشکاری است. انواع منابع تغذیه میتوانند معمولاً ترانسفورماتورها، اینورترها و یا ژنراتورها باشند.
- الکترودها (Electrodes): الکترودها نقطهی تماس جریان الکتریکی با قطعات جوشکاری هستند. آنها یکی از قطبهای ایجاد قوس الکتریکی هستند و ماده جوش (Filler Metal) را در محل جوشکاری ایجاد میکنند.
- قطبها (Clamps): قطبها وصلههایی هستند که قطعات جوشکاری به آنها متصل میشوند. قطبها کمک میکنند تا جریان الکتریکی به قطعات جوشکاری منتقل شود.
- کنترلرها و سوئیچها (Controllers and Switches): این قسمتها برای کنترل جریان، ولتاژ و پارامترهای دیگر دستگاه جوشکاری بهکار میروند. با استفاده از کنترلرها و سوئیچها، جوشکار میتواند پارامترهای مورد نیاز برای نوع خاص جوشکاری را تنظیم کند.
- سیم جوش (Welding Wire): در برخی از روشهای جوشکاری، ماده جوش به صورت سیم یا الکترود مصنوعی تامین میشود که به طور پیوسته به نقطه جوش میرسد.
- خنککننده (Cooling System): در دستگاههای جوش با توان بالا یا استفادههای طولانی، ممکن است گرمای زیادی تولید شود. خنککننده برای حفظ دستگاه از گرمای زیاد و احتمال آسیب به آن استفاده میشود.
- بدنه و قاب (Chassis and Casing): این قسمتها به دستگاه حمایت میکنند و از آسیب به دستگاه در محیطهای صنعتی یا کارگاهی جلوگیری میکنند.
- دسته و دستگیره (Handle and Grip): این قسمتها به دستگاه جوشکاری استقرار انسانی را ارائه میدهند و کاربر قادر به حمل و استفاده آسان از دستگاه است.
- پوششهای حفاظتی (Protective Covers): بهطور معمول، دستگاههای جوشکاری با پوششهای حفاظتی تجهیز میشوند تا از محافظت از کاربر در برابر احتمال تماس با قطبها یا برخورد با نواحی داغ جلوگیری کنند.
این اجزا تنها چند نمونه از قسمتهای معمول یک دستگاه جوشکاری هستند. در دستگاههای جوشکاری مختلف، اجزا و ویژگیها ممکن است تغییر کنند تا به نیازهای خاص هر نوع جوشکاری پاسخ دهند.
از دستگاه جوش مقاومتی در چه مواردی استفاده می شود؟
دستگاه جوش مقاومتی به دلیل ویژگیهایش در موارد مختلفی استفاده میشود. این روش جوشکاری در تولید صنعتی به علت سرعت، دقت، و کارایی بالا، در بسیاری از صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. به تعدادی از موارد استفاده از دستگاه جوش مقاومتی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنعت خودروسازی: در تولید خودروها، انواع قطعات فلزی مختلف باید به یکدیگر جوش داده شوند. از جمله قطعاتی که با دستگاه جوش مقاومتی جوش میخورند میتوان به بدنه خودرو، تنه خودرو، دربها و غیره اشاره کرد.
- صنعت الکترونیک: در تولید انواع دستگاههای الکترونیکی، اتصالات فلزی دقیق و پایداری بسیار مهم است. دستگاه جوش مقاومتی در اتصال این قطعات به کار میرود.
- تولید وسایل خانگی: انواع وسایل خانگی مثل یخچال، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و… قطعات فلزی دارند که با دستگاه جوش مقاومتی به یکدیگر متصل میشوند.
- صنعت لولهسازی: در تولید لولهها و اتصالات لولهها، دستگاه جوش مقاومتی به منظور اتصالات محکم و بدون نیاز به جوشکاری دستی مورد استفاده قرار میگیرد.
- صنعت ساخت و ساز: در تولید انواع سازهها، قطعات فلزی مختلف از جمله نقاط جوش دارند که با استفاده از دستگاه جوش مقاومتی انجام میشود.
- صنعت لوازم آشپزخانه: در تولید انواع لوازم آشپزخانه مثل قابهای اجاق گاز یا فرها، دستگاه جوش مقاومتی به منظور ایجاد اتصالات محکم مورد استفاده قرار میگیرد.
- صنایع فلزی: در تولید انواع محصولات فلزی مختلف از جمله ماشینآلات صنعتی، ابزارها و قطعات صنعتی، دستگاه جوش مقاومتی به منظور ایجاد اتصالات دقیق و محکم استفاده میشود.
در کل، دستگاه جوش مقاومتی به دلیل سرعت، دقت، و کارایی خود، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار میگیرد تا اتصالات قطعات فلزی را به صورت مؤثر و پایدار انجام دهد.
انواع دستگاه جوش مقاومتی
انواع دستگاههای جوش مقاومتی بسته به نوع کاربری، محیط کار، اندازه و نیازهای مختلف متفاوت هستند. در زیر به برخی از انواع رایج دستگاههای جوش مقاومتی اشاره خواهم کرد:
- دستگاه جوش نقطهای (Spot Welder): این نوع دستگاه جوش مقاومتی برای اتصال دو قطعه فلزی در نقاط مختصری از آنها استفاده میشود. از این نوع جوش در خودروسازی، تولید لوازم خانگی و صنایع دیگر استفاده میشود.
- دستگاه جوش پانل (Seam Welder): این نوع دستگاه جوش مقاومتی برای اتصال دو لبه طولی قطعات فلزی به یکدیگر در طول خطوط طولی (پانلها) استفاده میشود. بهطور معمول در صنعت خودروسازی برای اتصال لبههای بدنه خودروها بهکار میرود.
- دستگاه جوش اینورتری (Inverter Welder): این دستگاهها از تکنولوژی اینورتری برای تولید جریان الکتریکی مورد نیاز برای جوشدهی استفاده میکنند. آنها کوچکتر، سبکتر، و کارآیی بالاتری نسبت به دستگاههای سنتی دارند.
- دستگاه جوش خطی (Projection Welder): این نوع دستگاه جوش مقاومتی برای اتصال نقاط و محلولهای خاصی از دو قطعه فلزی با استفاده از الکترودهای خاص استفاده میشود. از آن برای اتصال قطعات با شکلهای مختلف مانند پینها یا مهرهها بهکار میرود.
- دستگاه جوش موجی (Flash Welder): در این نوع دستگاه، جوشدهی با استفاده از تولید حرارت از طریق گرمای تولید شده به وسیله تخلیه الکتریکی (موج) انجام میشود. از آن برای جوشدهی قطعات با ضخامت بالا یا قطعاتی که حساس به داغی هستند استفاده میشود.
- دستگاه جوش مقاومتی چرخهای (Percussion Welder): این نوع دستگاه برای جوشدهی بهصورت متناوب در دورههای زمانی کوتاه و با فشار مکانیکی زیاد استفاده میشود. بهطور معمول در تولید قطعات خودروها و لوازم آشپزخانه مورد استفاده قرار میگیرد.
- دستگاه جوش مقاومتی مواد ناهمگن (Multi-Spot Welder): این دستگاهها برای جوشدهی به دو قطعه مختلف از نظر جنس فلزی یا ضخامت مورد استفاده قرار میگیرند. از آن برای جوشدهی در ترکیبات ناهمگن مانند اتصال فلز به فلز مقاومتی به غیر از فلزهای مشابه استفاده میشود.
همچنین، باید توجه داشت که این تعداد تنها نمونههایی از انواع دستگاههای جوش مقاومتی است و هنوز دستگاههای جدیدتر و نوآورانهتر نیز ممکن است معرفی شوند.
دستگاه جوش تفنگی چیست و چه کاربردی دارد؟
دستگاه جوش تفنگی یک نوع دستگاه جوشکاری است که به نوعی ترکیبی از فرآیند جوش قوس الکتریکی (Electrical Arc Welding) با استفاده از دستگاهی شبیه به تفنگی (گرافیتی) میباشد. این دستگاهها برای جوشدهی موادی مانند فولادهای آهنی و غیرآهنی با کیفیت بالا استفاده میشوند.
در دستگاه جوش تفنگی، از یک قطبهای الکترودی (که به شکل تفنگ طراحی شدهاند) استفاده میشود که به دو قطب معمولی جوش قوسی الکتریکی متصل هستند. این الکترودها از مواد خاصی ساخته میشوند که میتوانند در دماهای بسیار بالا و در محیطهای فشاری و باز تحت شرایط سخت جوش دهند. با اعمال جریان الکتریکی بین دو الکترود تفنگی، در محل تماس با سطح قطعهها، قوس الکتریکی تشکیل میشود که گرمای لازم برای ذوب شدن قطعات فلزی را ایجاد میکند. در این حین، از الکترودها موادی آزاد میشود که به صورت ماده جوش (Filler Metal) در نقاط جوش تفنگی تجمع مییابند و پس از خنک شدن و جامد شدن، به عنوان جوش نهایی باقی میمانند.
دستگاه جوش تفنگی به دلیل توانایی در جوشدهی در دماهای بسیار بالا و امکان استفاده در شرایط سخت، در صنایع مختلفی از جمله صنعت نفت و گاز، صنایع هوافضا، صنعت خودروسازی، تولید ابزارهای برش و جوش، و صنایع فلزی پیچیده استفاده میشود.